herb

Internetowy serwis
Gminy Świerklany

Świerklany Dolne wyodrębniły się z miejscowości Świerklany, o której pierwsze wzmianki pochodzą ze spisów dóbr biskupa wrocławskiego z 1300 roku. SWIERKLANY DOLNEWyodrębnienie to miało miejsce około XVII wieku i początkowo miejscowość funkcjonowała jako Świerklany Średnie, by ostatecznie przyjąć, zachowaną do dzisiaj nazwę Świerklany Dolne.

Pierwsze najstarsze zabudowania powstały na obszarach określanych jako Kościelec, Kekecina i Sześć Chałup. Kościelec położony był w południowo-zachodniej części Świerklan Dolnych. Według legendy stał tam niegdyś stary kościół i stąd wzięła się nazwa. Sześć Chałup natomiast położonych było w południowej części wioski, od strony Boryni. W części zwanej Szklarnią, prawdopodobnie od końca XVI wieku aż do I połowy XIX wieku działała huta szkła, w której pracowali okoliczni mieszkańcy. W wyniku prowadzonej tzw. kolonizacji fryderykańskiej (1742-1786) około 1770 roku powstała w Świerklanach Dolnych nowa osada o nazwie Stary Kamień (późniejsza nazwa Kucharzówka). Jej herb, przedstawiający świerk oraz skrzyżowane na tle jego pnia narzędzia żniwiarskie, kosę i cep, był znany od 1775 roku. Kościół pw. św. Anny w Świerklanach Dolnych wybudowany w latach 1929-30Według danych z 1783 roku Świerklany Dolne były majątkiem Ziemięckiego, w którym znajdowały się 2 folwarki dominalne, 8 gospodarstw kmiecych i 53 gospodarstwa zagrodnicze.

Z 1835 roku pochodzi dokument przechowywany w archiwum starostwa rybnickiego, na którym widnieje pieczęć Świerklan Dolnych z herbem przedstawiającym nieosiodłanego konia, skaczącego w lewo.

W 1865 roku w Świerklanach Dolnych mieszkało już 370 osób. Wieś należała do parafii w Połomii i posiadała własny drewniany filialny 300-letni kościół, do którego uczęszczali także mieszkańcy z sąsiednich Świerklan Górnych. Od 1812 roku działała we wsi szkoła, którą przeniesiono do nowego, większego budynku w roku 1857. Uczęszczało do niej 175 dzieci z obu wiosek. Mieszkańcy Świerklan Dolnych utrzymywali się głównie z rolnictwa, a ich sytuacja materialna znacznie się poprawiła po zniesieniu pańszczyzny. We wsi znajdowały się 2 młyny, majątek dworski i 68 gospodarstw. Do Świerklan Dolnych należał również folwark Wilczek z 4 gospodarstwami i 20 mieszkańcami oraz wioska Nowa Wieś, w której były 24 gospodarstwa i 100 mieszkańców.

Wspomniany dwór powstał około 1800 roku i w świadomości mieszkańców zachował się jako Zamek Rycerski lub Baronowiec. Świerklany Dolne - widok na Sześć ChałupW 1864 roku dobra dworskie obejmowały 1200 morgów pola, 352 morgi łąk oraz 740 morgów lasów. Właściciel dworu tytułował się jako baron i panował prawie nad całymi Świerklanami Dolnymi. Na skutek zadłużenia ostatniego właściciela dworu, barona von Königa, majątek przeszedł na własność skarbu państwa pruskiego. Państwo pruskie z kolei w 1893 roku rozparcelowało go pomiędzy mieszkańców Świerklan Dolnych i okolicznych wsi. Nabywanie ziemi odbywało się na bardzo korzystnych warunkach, co przyczyniło się do powstania wielkich gospodarstw rolnych, należących między innymi do Ignacego Maciączyka, Antoniego Sobocika, który później wybudował cegielnię. Gospodarstwa te są obecnie w posiadaniu ich potomków.

W okresie międzywojennym aktywnie działały tutaj liczne organizacje: Związek Powstańców Śląskich, Towarzystwo Matek Polek, Związek Harcerstwa Polskiego, Towarzystwo Gimnastyczne Sokół. Urządzały one dla mieszkańców wsi między innymi okolicznościowe zabawy i bale. Miejscem spotkań i zabaw członków poszczególnych organizacji były sale znajdujące się przy karczmach i w szkole. Organizowano także kursy gotowania, kroju i szycia oraz ogrodnictwa, a pod kierunkiem nauczycielki z miejscowej szkoły wystawiano przedstawienia teatralne. Aktywność mieszkańców wyrażała się również w budowie nowej szkoły oraz nowego kościoła parafialnego.

Kurs kroju i szycia na plebani pod kierunkiem pani Trojak-Reclik - 1933 r.W 1939 roku Świerklany Dolne były wsią stosunkowo zamożną. Funkcję naczelnika pełnił Marcin Gąsior. Istniała tutaj szkoła, funkcjonowała cegielnia i działało kilka sklepów, a wieś była zelektryfikowana. Wybuch II wojny światowej zakłócił dotychczasowy rozwój wsi. Świerklany Dolne zostały zajęte przez wojska niemieckie. Ustała działalność wszystkich stowarzyszeń religijnych i społecznych. Rozpoczęły się aresztowania i prześladowania ludności. Stanowiska urzędnicze obsadzano Niemcami. W czasie okupacji hitlerowskiej wielu mieszkańców musiało ratować się ucieczką, a niektórzy zginęli w obozach koncentracyjnych.

Wyzwolenie miejscowości nastąpiło w dniach 26-27 marca 1945 roku. W okresie powojennym Świerklany Dolne należały początkowo do gminy Jankowice. W 1954 roku Świerklany Dolne i Górne utworzyły gromadę Świerklany, a od 1973 roku miejscowość weszła w skład gminy Świerklany z siedzibą w Jankowicach.

Opracowano na podstawie materiałów Urzędu Gminy Świerklany oraz książki ks. Krzysztofa Zimończyka Świerklany. Charakterystyka miejscowości. Działalność społeczno-wychowawcza w środowisku (Wydawnictwo Księży Sercanów SCJ, Kraków, 1998 r.), książki ks. Krzysztofa Zimończyka Dzieje Świerklan w wypisach (Wydawnictwo Księży Sercanów SCJ, Kraków, 1998 r.)

 

Podsumowanie kadencji wójta gminy Świerklany za lata 2014-2018

Sesja Rady Gminy On line

rady soleckie

  bip  sekap

dziennik ustaw

monitor polski

portal

ikona przychodnie

dyzury aptek

gminna komunikacja

fundusze zewnetrzne

wybory18

Deklaracja dostępności

porady

Jakość powietrza

Meteo

gkrpa

dostawa pradu2

strategia

budzet

logo rewitalizacja

smp

czp 

inf_publiczna

lot
tvt
 
Subregion

 kmz

Urząd Gminy Świerklany

ul. Kościelna 85
44-266 Świerklany

 tel. 32 432 75 00, fax (32) 432 75 01
e-mail: ug@swierklany.pl
ESP(e-puap): /eoj70cl54k/skrytka

NIP 642-31-96-835

REGON 000551326

Konto bankowe
82 8470 0001 2001 0012 9323 0007

Godziny urzędowania

 poniedziałek - środa od 730 do 1530
czwartek od 730 do 1700
piątek od 730 do 1400

 

Kasa czynna

poniedziałek - środa od 730 do 1500
czwartek od 730 do 1630
piątek od 730 do 1330

Gmina Świerklany

NIP 642-10-18-555

REGON 276259008

 

 

Telefony alarmowe