Początki Jankowic sięgają głębokiego średniowiecza. Miejscowe podanie głosi, że Jankowice i Michałkowice dziś włączone w obręb Jankowic,  zostały założone przez rycerzy Bolesława Chrobrego: Janka i Michała. Mieli oni zgodnie z wcześniejszą umową orząc od świtu do zmierzchu zakreślić obszar swoich dóbr. W ten sposób Janko utworzył Jankowice, a Michał - Michałkowice. Pierwsze źródła historyczne dotyczące wsi pochodzą z 1223 roku, a inne znajdują się w spisach dóbr biskupstwa wrocławskiego z 1229 i 1305 roku. Dokument pochodzący z dnia 25 maja 1223 roku został wydany przez biskupa wrocławskiego Wawrzyńca (Laurentiusa) na prośbę księcia opolskiego Kazimierza. Obszerny tekst łaciński dotyczy zatwierdzenia dziesięcin na rzecz Kościoła Świętego Zbawiciela i Klasztoru Norbertanek w Rybniku z kilkunastu wiosek kasztelanii cieszyńskiej i kilku wiosek podrybnickich. Nazwa wsi jest pochodzenia patrionimicznego i pochodzi od chrześcijańskiego spolonizowanego imienia Janik. Na przestrzeni wieków nazwa wsi ulegała licznym zmianom, by w końcu w roku 1922 ostatecznie przyjąć formę "Jankowice".
 Jankowice posiadają swój herb. Jest on znany od XIX wieku. Widnieje na pieczęci gminnej z czasów niemieckich, a także na pieczęci z czasów polskich. Ta druga powstała po 1921 roku. Herb przedstawia rybaka ubranego na biało, stojącego na czarnej ziemi, trzymającego złotą wędkę i złotą rybkę. Całość umieszczona jest na niebieskim tle. Wspomniany herb z pieczęci polskiej ma zmieniony jeden szczegół - rybak zamiast wędki trzyma w ręku sieć.
Wieś zawsze nierozerwalnie związana była z ziemią rybnicką i podobnie jak ona znajdowała się pod panowaniem Wielkich Moraw, Polski, Czech, Austrii, Prus, Niemiec i ponownie Polski (z krótką przerwą obejmującą okres II wojny światowej). Jeden z ciekawszych epizodów związanych z Jankowicami miał miejsce podczas wojen husyckich w latach 1430-34. Związane jest z nim podanie ludowe o księdzu Walentym zamordowanym przez husytów oraz legenda lokalnego sanktuarium Bożego Ciała - Studzienki.
Z zachowanych do dzisiaj dokumentów wynika, że Jankowice z roku na rok stawały się coraz większą i zasobniejszą wsią.  Około 1670 roku wybudowano we wsi kościół, którego fundatorem był hrabia Ferdynand Leopold Oppersdorf. W 1788 roku w Jankowicach zamieszkiwało 4 wolnych chłopów, 12 chłopów pańszczyźnianych, 1 wolny zagrodnik, 13 zagrodników pańszczyźnianych, co razem stanowiło 30 gospodarstw. W 1845 roku było już 80 domów i 2 folwarki, a mieszkało tutaj ogółem 477 mieszkańców. W 1858 roku Michałkowice i Jankowice liczyły 488 mieszkańców. W tym okresie istniały już: kościół parafialny, szkoła, 83 domy mieszkalne, 1 zabudowanie przemysłowe i 58 zabudowań gospodarczych. Samodzielną parafią Jankowice stały się 25 stycznia 1897 roku, a w rok później w krajobrazie wioski pojawiła się murowana plebania z czerwonej cegły.
Pod koniec XIX wieku i na początku XX w. znaczna ilość ziemi przechodziła z rąk chłopów czy właścicieli ziemskich na własność kapitalistów, którzy na wykupionych polach rozpoczęli budowę kopalni. W pierwszych latach XX wieku znacznie pogorszyły się warunki pracy miejscowych robotników z powodu wyzysku właścicieli kopalń. W latach 1905-07 organizowane były liczne strajki w kopalniach rybnickich, których głównym celem była poprawa warunków pracy górników.
 Mieszkańcy Jankowic jako poddani cesarza Niemiec, musieli brać udział w walkach w czasie I wojny światowej. Tym, którzy nie powrócili z frontu do domu, ufundowano pomnik, stojący do dzisiaj przy kościele. Z wioski wywodziło się także wielu uczestników trzech Powstań Śląskich. 3 maja 1921 roku w III powstaniu wieś została zajęta przez powstańców. Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej z Jankowic weszli w skład VII kompanii chwałowickiej, którą dowodził Teodor Węglorz, a później Józef I Ochojski. Kompania była częścią II batalionu 5 pułku piechoty wojsk powstańczych. Powstańcy chwałowiccy i jankowiccy wrócili do domów po likwidacji powstania przy akompaniamencie własnej orkiestry. Tym, którzy zginęli, społeczność ufundowała w 1923 roku pomnik na mogile zbiorowej. Znajduje się on do dziś na cmentarzu parafialnym. Po plebiscycie i powstaniach 4 lipca 1922 roku powiat rybnicki, a wraz z nim również Jankowice zostały przejęte przez władze polskie.
W okresie międzywojennym wieś przeżywała bujny rozwój gospodarczy i kulturalny. Prężnie działał Związek Powstańców Śląskich skupiający weteranów powstań.  Działało harcerstwo i chór Seraf. Przy miejscowej szkole istniały organizacje męskie i żeńskie młodzieży katolickiej. Sytuacja materialna ludności wsi pogorszyła się w okresie wielkiego kryzysu gospodarczego (1929-34). Zamykane były kopalnie, a górnicy wyrzucani na bruk. Po zakończeniu kryzysu wydobycie w kopalniach zostało jednak wznowione, a kopalnie unowocześnione.
Wybuch II wojny światowej zakłócił rozwój wsi. Rozpoczęły się aresztowania i prześladowania ludności. Mieszkańcy Jankowic ginęli w obozach i więzieniach, wcielani byli do niemieckiego wojska, skąd niektórym udało się przedostać do Armii Polskiej gen. Władysława Andersa.
Wyzwolenie miejscowości nastąpiło w dniach 26-27 marca 1945 roku. W okresie powojennym istniała tutaj gmina Jankowice obejmująca swoim zasięgiem także Świerklany Górne i Dolne oraz Skrzeczkowice. W 1955 roku powołano Gminną Radę Narodową, a następnie Gromadzką Radę Narodową. Od 1973 roku miejscowość włączono do gminy Świerklany z siedzibą w Jankowicach.
Opracowano na podstawie materiałów Urzędu Gminy Świerklany oraz książki Norberta Niestolika Jankowice Rybnickie, krajobrazy i ludzie (Rada Sołecka wsi Jankowice, Rybnik - Jankowice, 1998 r.)
|
